vostravskae-pagadnienne.jpg

У сярэдзіне 1389-га года Вітаўт сабраў у Гродне князёў і баяраў, якія па тых ці іншых прычынах былі незадаволены дзеяннямі караля польскага і вялікага князя літоўскага Ягайлы. На сходзе Вітаўт заявіў, што краінай завалодалі чужынцы, а горадам кіруе польскі стараста. Князі і баяры прапанавалі захапіць Вільню, а Вітаўта ўзвесці на вялікакняскі пасад. Аднак спроба захопу правалілася, і князю прыйшлося з сям'ёй бегчы да крыжакоў.

Тэўтонскі ордэн прыняў Вітаўта і аказаў яму ваенную падтрымку. Неўзабаве ў ВКЛ пачалася міжусобная вайна за ўладу. У 1390-х і 1391-х гадах Вітаўт паспрабаваў ізноў захапіць Вільню, аднак і ў гэтыя разы пацярпеў няўдачу, але нягледзячы ні на што ўсё ж працягваў барацьбу.

У 1392-м годзе адбылася перастаноўка сіл. Князь набраў значную падтрымку сярод літоўскіх феадалаў як змагар за незалежнасць ад Польшчы. Акрамя таго, палітычную пазіцыю Вітаўта ўмацавала вяселле яго дачкі Сафіі з маскоўскім князем Васілём.

У той жа час становішча караля Ягайлы, якога ў Літве не любілі, стала нетрывалым, затое павялічваліся вайсковыя сілы Вітаўта. Разумеючы, што Літва выходзіць з-пад яго ўплыву, кароль вырашыў памірыцца з Вітаўтам. Прапанову аб свеце ён перадаў Вітаўту праз свайго пасла, мазавецкага князя Генрыха. Той прыбыў у Прусію, дзе знаходзіўся на той момант Вітаўт, нібы паведаміць крыжакам аб жаданні палякаў заключыць з імі мір.

Мірнае пагадненне было падпісана 5 жніўня 1392 года ў мястэчку Востраў каля Ліды. Свае подпісы на Астроўскай дамове ставілі не толькі Вітаўт і Ягайла, але і іх жонкі, якія прыбылі з імі, каб гарантаваць і замацаваць мір паміж братамі.

Па Астроўскай дамове Вітаўт быў прызнаны старэйшым сярод родных і стрыечных братоў Ягайлы ў Літве і пажыццёвым намеснікам караля ў ВКЛ, а фактычна поўная ўлада перайшла да Вітаўта. Пры дапамозе гэтай дамовы князю атрымалася цэнтралізаваць уладу ў сваіх руках і прыслабіць уплыў братоў і сваякоў Ягайла, а некаторых і зусім пазбавіць іх удзелаў. Былі ліквідаваны Полацкае, Кіеўскае і Ноўгарад-Северскае княствы. Гэтымі землямі былі адпраўлены кіраваць княжыя намеснікі.

Глядзіце гэтак жа

  • Аўгуст II Моцны

    August_II_mocny.webp

    Аўгуст II моцны нарадзіўся 12 мая 1670 года ў Дрэздэне па юліянскім календары; памёр 1 лютага 1733 года ў Варшаве. У 1694 годзе ён стаў курфюрстам Саксоніі, які кіраваў пад імем Фрыдрыха Аўгуста I, і двойчы абіраўся каралём Рэчы Паспалітай: з 1697 па 1706 год і з 1709 па 1733 год. Ён быў першым каралём Рэчы Паспалітай з саксонскай дынастыі Ветынаў. Яго мянушка "моцны" звязана з яго вядомай фізічнай сілай, якая, па чутках, дазваляла яму гнуць падковы голымі рукамі.

    Подробнее

  • Ян III Сабескі

    Jan_III_sobeski_by.webp

    Ян III Сабескі, з герба Яніна, нарадзіўся 17 жніўня 1629 года ў Алеска і памёр 17 чэрвеня 1696 года ў Вілянуве. Ён стаў каралём Польшчы ў 1674 годзе, з 1668 года служыў вялікім гетманам Кароны. Акрамя таго, ён займаў пасаду вялікага маршала кароны з 1665 года, вялікага прапаршчыка кароны з 1656 года і займаў некалькі пасадаў старасты, у тым ліку ў Яварове, Краснаставе, Калузе, Стрыі, Гневе, Барсе, Інтэрлеі, Осеку і паку на працягу ўсёй кар'еры.

    Подробнее

  • Міхаіл Карыбут Вішнявецкі

    Mihail_kaributby.webp

    Бацькі Міхаіла, верагодна, пазнаёміліся ў верасні 1637 года падчас цырымоніі каранацыі Цэцыліі Рэнаты, жонкі караля Уладзіслава IV Вазы. Яны заручыліся 13 лютага 1638 года, але не надавалі гэтаму значэння з-за жалобы Грызельды па яе бацьку, Томашу Замойскаму, які памёр 7 студзеня. Іх вяселле адбылося ў Замосце 27 лютага 1639 года.

    Подробнее

  • Паўстанне ў Магілёве ў 1661 годзе

    gerb-mogilew.jpg

    У жніўні 1654-га года, падчас вайны распачатай Маскоўскім княствам супраць ВКЛ, царскія войскі падышлі да сцен горада Магілёва. Магілёў не стаў супраціўляцца і 25-га жніўня адкрыў вароты горада захопнікам.

    Подробнее

  • Бітва на рацэ Бася

    bitva-na-base.jpg

    Пасля паразы ў бітве пад Палонкай (1660) маскоўскі цар стварыў новую армію пад камандаваннем Юрыя Даўгарукава C абноўленым войскам Далгарукі спачатку пайшоў да Смаленска, а адтуль 8 верасня 1660 года выступіў на Магілёў.

    Подробнее

  • Бітва на Палонцы

    palonka.jpg

    У 1660-ым годзе вайна паміж Рэччу Паспалітай і Маскоўскім княствам у перыяд з 1654-ы па 1667-ы год была ў самым разгары. Да гэтага часу амаль уся тэрыторыя ВКЛ знаходзілася пад маскоўскімі войскамі. Заставаліся толькі асобныя свабодныя гарады, да якіх ворагі яшчэ не дабраліся, і такія моцна ўмацаваныя крэпасці, як, напрыклад, Стары Быхаў, які 18 месяцаў трымаў аблогу.

    Подробнее