Jan-Kazimir-Sapega2.jpg

Калі нарадзіўся Ян Казімір Сапега дакладна не вядома, ёсць толькі прыблізная дата 1672 г., і яна магчыма не дакладная, бо ўжо ў 1682 г. ён быў прызначаны старастам Бабруйскім. Ён належаў да роду Сапегаў з чарэйска-ружанскай ліні, яго бацькам быў Францішак Стэфан, які займаў пасаду вялікага канюшага літоўскага, а маці была Ганна Крысціна Любамірская.

Што да адукацыі Яна Казіміра Сапегі, то ён з пачатку навучаўся ў Варшаве, гэта было ў 1685 годзе, а затым да 1692 года ў Браневе. Пасля вучобы Сапега адправіўся ў падарожжа па Еўропе і пабываў у такіх краінах як: Англія, Францыя і Галандыя. Вярнуўся Ян Казімір з Еўропы ў 1697 годзе, і ў гэты ж год яго абралі паслом ад Берасцейскага ваяводства на сейм.

У 1696 годзе ў ВКЛ пачалася грамадзянская вайна паміж Сапегамі і рэспубліканцамі на чале з Пацамі, Радзівіламі, Агінскімі і Вішнявецкім. Апошнія выступалі супраць дамінавання Сапегаў ва ўладзе. Аднак Ян Казімір Сапега ў гэтай вайне не ўдзельнічаў і таму пасля паражэння ў бітве пад Алькенікамі і пройгрышу вайны Сапегамі не падвергся рэпрэсіям.

У 1703 годзе Сапега ўзначаліў канфедэрацыю супраць шведаў у Вялікай Польшчы, затым у 1704 годзе канфедэрацыю ў Варшаве супраць караля Рэчы Паспалітай Аўгуста Моцнага, мэтай якой было зрынуць Аўгуста і абраць каралём Станіслава Ляшчынскага. У гэтым жа 1704 годзе прайграў расейскім войскам у бітве пад Шкудамі. У 1705 годзе ён удзельнічае ў суправаджэнні львоўскага арцыбіскупа ў Варшаву для каранацыі на пасад Рэчы Паспалітай Станісалава Ляшчынскага.

У 1708 годзе Сапега быў прызначаны на пасаду вялікага гетмана літоўскага, і на гэтай пасадзе 12 красавіка 1709 года выйграў бітву у прыхільніка Аўгуста Моцнага гетмана польнага Г. А. Агінскага пад Ляхавічамі. Аднак, 13 мая 1709 года войскі Спегі былі разбіты рускай арміяй каля Лідухова.

Пасля паражэння шведаў пад Палтавай, Станіслаў Ляшчынскі быў зрынуты і каралём Рэчы Паспалітай зноў становіцца Аўгуст Моцны. Ян Казімір Сапега прызнаў Аўгуста і быў ім памілаваны, аднак булавы вялікага гетмана ён быў пазбаўлены. У 1711 годзе Сапега зноў выступіў супраць Аўгуста Моцнага і зноў быў памілаваны. У 1716 годзе ён у чарговы раз удзельнічае ў Віленскай канфедэрацыі супраць Аўгуста.

У 1721 годзе Ян Сапега прыязджае ў Санкт-Пецярбург на заручыны свайго сына Пятра з Марыяй Аляксандраўнай Меньшыкавай, дачкой А. Д. Меншыкава, і застаецца ў Расіі пры двары Кацярыны I да 1728 года. За гэты перыяд ён атрымаў званне генерал-фельдмаршала, за тое, што знайшоў і прывёз з Рэчы Паспалітай сястру і брата імператрыцы. Таксама яго ўзнагародзілі ордэнам Святога Аляксандра Неўскага і ордэнам Святога Апостала Андрэя Першазванага.

Аднак, пасля смерці Кацярыны I Ян Казімір Сапега вяртаецца ў Вялікае княства Літоўскае, каб падтрымаць свой род у барацьбе за ўладу ў ВКЛ, але атрымалася ў яго гэта без асаблівых поспехаў, і ён памірае 22 лютага 1730 года па-ранейшаму застаючыся праціўнікам Аўгуста II.

Глядзіце гэтак жа

  • Аўгуст II Моцны

    August_II_mocny.webp

    Аўгуст II моцны нарадзіўся 12 мая 1670 года ў Дрэздэне па юліянскім календары; памёр 1 лютага 1733 года ў Варшаве. У 1694 годзе ён стаў курфюрстам Саксоніі, які кіраваў пад імем Фрыдрыха Аўгуста I, і двойчы абіраўся каралём Рэчы Паспалітай: з 1697 па 1706 год і з 1709 па 1733 год. Ён быў першым каралём Рэчы Паспалітай з саксонскай дынастыі Ветынаў. Яго мянушка "моцны" звязана з яго вядомай фізічнай сілай, якая, па чутках, дазваляла яму гнуць падковы голымі рукамі.

    Подробнее: Аўгуст II Моцны

  • Ян III Сабескі

    Jan_III_sobeski_by.webp

    Ян III Сабескі, з герба Яніна, нарадзіўся 17 жніўня 1629 года ў Алеска і памёр 17 чэрвеня 1696 года ў Вілянуве. Ён стаў каралём Польшчы ў 1674 годзе, з 1668 года служыў вялікім гетманам Кароны. Акрамя таго, ён займаў пасаду вялікага маршала кароны з 1665 года, вялікага прапаршчыка кароны з 1656 года і займаў некалькі пасадаў старасты, у тым ліку ў Яварове, Краснаставе, Калузе, Стрыі, Гневе, Барсе, Інтэрлеі, Осеку і паку на працягу ўсёй кар'еры.

    Подробнее: Ян III Сабескі

  • Міхаіл Карыбут Вішнявецкі

    Mihail_kaributby.webp

    Бацькі Міхаіла, верагодна, пазнаёміліся ў верасні 1637 года падчас цырымоніі каранацыі Цэцыліі Рэнаты, жонкі караля Уладзіслава IV Вазы. Яны заручыліся 13 лютага 1638 года, але не надавалі гэтаму значэння з-за жалобы Грызельды па яе бацьку, Томашу Замойскаму, які памёр 7 студзеня. Іх вяселле адбылося ў Замосце 27 лютага 1639 года.

    Подробнее: Міхаіл Карыбут Вішнявецкі

  • Паўстанне ў Магілёве ў 1661 годзе

    gerb-mogilew.jpg

    У жніўні 1654-га года, падчас вайны распачатай Маскоўскім княствам супраць ВКЛ, царскія войскі падышлі да сцен горада Магілёва. Магілёў не стаў супраціўляцца і 25-га жніўня адкрыў вароты горада захопнікам.

    Подробнее: Паўстанне ў Магілёве ў 1661 годзе

  • Бітва на рацэ Бася

    bitva-na-base.jpg

    Пасля паразы ў бітве пад Палонкай (1660) маскоўскі цар стварыў новую армію пад камандаваннем Юрыя Даўгарукава C абноўленым войскам Далгарукі спачатку пайшоў да Смаленска, а адтуль 8 верасня 1660 года выступіў на Магілёў.

    Подробнее: Бітва на рацэ Бася

  • Бітва на Палонцы

    palonka.jpg

    У 1660-ым годзе вайна паміж Рэччу Паспалітай і Маскоўскім княствам у перыяд з 1654-ы па 1667-ы год была ў самым разгары. Да гэтага часу амаль уся тэрыторыя ВКЛ знаходзілася пад маскоўскімі войскамі. Заставаліся толькі асобныя свабодныя гарады, да якіх ворагі яшчэ не дабраліся, і такія моцна ўмацаваныя крэпасці, як, напрыклад, Стары Быхаў, які 18 месяцаў трымаў аблогу.

    Подробнее: Бітва на Палонцы