Sluckiy-zamok.jpg

Калі ў 1654 годзе Маскоўскае княства ў чарговы раз развязала вайну супраць Рэчы Паспалітай, многія гарады ў ВКЛ апынуліся не гатовыя да абароны. Частка здавалася адразу, і толькі нешматлікім атрымоўвалася трымаць аблогу. Часцей за ўсё гэта былі тыя гарады, якімі валодалі магнаты.

Адным з такіх умацаваных гарадоў быў Слуцк, які належаў Багуславу Радзівілу. Перад самым пачаткам вайны Радзівіл як раз вырашыў узмацніць абарончыя ўмацаванні горада. Пад яго асабістым кантролем гэтай дзейнасцю займаўся обер-лейтэнант Вільгельм Патэрсан, які служыў у яго.

Патэрсан працаваў вельмі інтэнсіўна. У пачатку жніўня 1655 года яму ўдалося ўмацаваць старую крэпасць, а ў межах новага горада была пабудавана сучасная на той момант Цытадэль у старагаландскім стылі, якой далі назву Новы замак. Цытадэль мела форму квадрата і складалася з чатырох бастыёнаў з вежамі, а таксама аднаго равеліна. Замак быў акружаны шырокім ровам, злучаным з ракой Случ. Увайсці ў замак можна было па разводным мосце праз вароты ў двух'яруснай вежы, якая была ўбудаваная ў вал.

Горад таксама быў абаронены па крузе землянымі валамі і бастыёнамі ў тым жа старагаландскім стылі. Шырыня кожнага вала была больш 26 метраў, а вышыня была роўная 8 метрам. Агульная колькасць бастыёнаў розных памераў на валах раўнялася 12. Размешчаная на бастыёнах артылерыя мела магчымасць далёкага абстрэлу подступаў да крэпасці і ліквідавала так званыя мёртвыя зоны ў непасрэднай блізкасці ад валаў. Дадаткова перад валамі размяшчаўся роў, запоўнены вадой. У Слуцк можна было ўвайсці толькі праз чацвёра ўмацаваных варот. Тры ўваходы былі каменныя: Віленскія, Капыльскія і Астроўскія з вежай, - яны размяшчаліся ў валах Старога горада. Чацвёртыя, Навамейскія вароты, у новым горадзе былі драўляныя. Подступ да горада ўскладняўся таксама самой геаграфіяй мясцовасці, паколькі Слуцк атачалі шматлікія балоты, дарогі былі вельмі няпростымі. Але зімой балоты замярзалі, і, каб нівеляваць гэтую праблему, якая хутчэй нават спрашчала падыход да горада ў гэтую пару года, Багуслаў Радзівіл загадаў, каб на балотах заўсёды знаходзіліся людзі, задачай якіх было калоць лёд каля валаў.

Так ці інакш да моманту падыходу ворагаў да горада, гарадскія ўмацаванні былі амаль гатовыя. 31 жніўня 1655 года, за пару дзён да з'яўлення маскоўскіх войскаў на чале з Трубецкім, Патэрсан загадаў спаліць Астроўскае прадмесце, каб яно ўскладніць падыход да ўмацаванняў. У яго падначаленні знаходзіўся полк колькасцю каля тысячы чалавек, 140 чалавек венгерскай пяхоты і трохі конных драгун. Гэтыя салдаты заўсёды маглі разлічваць на падтрымку з боку землеўладальнікаў з княжацкіх уладанняў, на якіх ляжала абавязак выступаць са зброяй на заклік князя або ў выпадку абвяшчэння паспалітага рушання.

Чаканы вораг з'явіўся ў горада 2 верасня 1655 года. Маскоўскія войскі размясцілі свой лагер у чатырох месцах каля горада, уключаючы Траецкае прадмесце. Яны размясцілі артылерыю ў царкве і манастыры Святой Тройцы. Але іх артылерыя была не гэтак шматлікай, каб забяспечыць значны абстрэл.

Асноўныя сілы для аблогі Трубяцкой сканцэнтраваў з боку новага горада, так як там яшчэ не былі дабудаваны ўмацаванні. Аднак, ноччу, з 2 на 3 верасня, абароне горада ўдалося выкапаць дадатковыя акопы, нягледзячы на тое, што ноччу маскоўскія войскі падыходзілі да валам і крыкамі спрабавалі пасеяць няўпэўненасць і паніку ў тых, хто абараняецца.

3 верасня, як толькі развіднела, Патэрсан загадаў пачаць моцны абстрэл маскоўскіх пазіцый, ім у адказ адстрэльваліся толькі дзве гарматы. Пасля ўдалага траплення з гарматы Адама Волакса па занятай ворагам артылерыйскай пазіцыі, Траецкі манастыр згарэў і пазбавіў абложнікаў апошніх гармат. Таму на наступны дзень яны выкарыстоўвалі толькі ручныя прылады. У пісьмовым выглядзе Трубяцкой прапанаваў гораду здацца, але ў адказ атрымаў толькі залпы з гармат па сваіх пазіцыях.

Паколькі капітуляваць горад адмовіўся, Трубяцкой паспрабаваў выклікаць пажар драўляных забудоў. Увечары 4 верасня ён загадаў падпаліць Траецкае прадмесце, карыстаючыся тым, што вецер дзьмуў у бок горада. Аднак, згарэла толькі Траецкае прадмесце разам з Траецкай царквой, і толькі абцяжарыла падыход да абарончых валам для абложнікаў.

Пасля няўдалых спробаў захапіць горад Трубяцкой вырашыў 6 верасня адысці ў бок Івані і Нясвіжа. Гэты кароткатэрміновы перыяд абараняючыя выкарыстоўвалі з толкам, паспяхова завяршыўшы будаўніцтва ўмацаванняў горада маскоўскія ж войскі, разрабаваўшы і спаліўшы Наваградчыну, пад Слуцкам зноў з'явіліся 27 верасня з казацкім падмацаваннем.

Трубяцкой спрабаваў запалохаць абаронцаў Слуцка, на бяспечнай адлегласці дэманструючы ім усю магутнасць свайго войска. Аднак атакаваць крэпасць усё ж не адважыўся. Абаронцы спрабавалі яго справакаваць на напад, паколькі ў руінах спаленага манастыра Святой Тройцы была ўладкованая засада. Але Трубяцкой толькі накіраваў у горад некалькі лістоў і царскую грамату, на якую атрымаў наступны адказ: Слуцк крывёю, а не лістамі трэба здабываць.

Так і не вырашыўшыся на штурм, маскоўскі князь 29 верасня даў сваім войскам загад да павольнага адступлення. Заключным этапам гэтай аблогі стала паўгадзінная Страляніна на адным з грабянёў на Случы, падчас якой, людзям капітанаў Жураўскага і Войцеха Слаўкоўскага ўдалося выбіць адтуль праціўніка. Бачачы адступленне непрыяцеля, з горада выйшлі некалькі харугваў на чале з Патэрсанам, каб паспрабаваць справакаваць у чарговы раз напад праціўніка і ўсё ж такі задзейнічаць падрыхтаваную аблогу каля ракі Случ маскавіты, аднак, выкліку не прынялі і працягнулі адступленне па іншым беразе ракі. На наступны дзень, 30 верасня, яны спалілі свой лагер і канчаткова адышлі ад Слуцка.

Глядзіце гэтак жа

  • Аўгуст II Моцны

    August_II_mocny.webp

    Аўгуст II моцны нарадзіўся 12 мая 1670 года ў Дрэздэне па юліянскім календары; памёр 1 лютага 1733 года ў Варшаве. У 1694 годзе ён стаў курфюрстам Саксоніі, які кіраваў пад імем Фрыдрыха Аўгуста I, і двойчы абіраўся каралём Рэчы Паспалітай: з 1697 па 1706 год і з 1709 па 1733 год. Ён быў першым каралём Рэчы Паспалітай з саксонскай дынастыі Ветынаў. Яго мянушка "моцны" звязана з яго вядомай фізічнай сілай, якая, па чутках, дазваляла яму гнуць падковы голымі рукамі.

    Подробнее: Аўгуст II Моцны

  • Ян III Сабескі

    Jan_III_sobeski_by.webp

    Ян III Сабескі, з герба Яніна, нарадзіўся 17 жніўня 1629 года ў Алеска і памёр 17 чэрвеня 1696 года ў Вілянуве. Ён стаў каралём Польшчы ў 1674 годзе, з 1668 года служыў вялікім гетманам Кароны. Акрамя таго, ён займаў пасаду вялікага маршала кароны з 1665 года, вялікага прапаршчыка кароны з 1656 года і займаў некалькі пасадаў старасты, у тым ліку ў Яварове, Краснаставе, Калузе, Стрыі, Гневе, Барсе, Інтэрлеі, Осеку і паку на працягу ўсёй кар'еры.

    Подробнее: Ян III Сабескі

  • Міхаіл Карыбут Вішнявецкі

    Mihail_kaributby.webp

    Бацькі Міхаіла, верагодна, пазнаёміліся ў верасні 1637 года падчас цырымоніі каранацыі Цэцыліі Рэнаты, жонкі караля Уладзіслава IV Вазы. Яны заручыліся 13 лютага 1638 года, але не надавалі гэтаму значэння з-за жалобы Грызельды па яе бацьку, Томашу Замойскаму, які памёр 7 студзеня. Іх вяселле адбылося ў Замосце 27 лютага 1639 года.

    Подробнее: Міхаіл Карыбут Вішнявецкі

  • Паўстанне ў Магілёве ў 1661 годзе

    gerb-mogilew.jpg

    У жніўні 1654-га года, падчас вайны распачатай Маскоўскім княствам супраць ВКЛ, царскія войскі падышлі да сцен горада Магілёва. Магілёў не стаў супраціўляцца і 25-га жніўня адкрыў вароты горада захопнікам.

    Подробнее: Паўстанне ў Магілёве ў 1661 годзе

  • Бітва на рацэ Бася

    bitva-na-base.jpg

    Пасля паразы ў бітве пад Палонкай (1660) маскоўскі цар стварыў новую армію пад камандаваннем Юрыя Даўгарукава C абноўленым войскам Далгарукі спачатку пайшоў да Смаленска, а адтуль 8 верасня 1660 года выступіў на Магілёў.

    Подробнее: Бітва на рацэ Бася

  • Бітва на Палонцы

    palonka.jpg

    У 1660-ым годзе вайна паміж Рэччу Паспалітай і Маскоўскім княствам у перыяд з 1654-ы па 1667-ы год была ў самым разгары. Да гэтага часу амаль уся тэрыторыя ВКЛ знаходзілася пад маскоўскімі войскамі. Заставаліся толькі асобныя свабодныя гарады, да якіх ворагі яшчэ не дабраліся, і такія моцна ўмацаваныя крэпасці, як, напрыклад, Стары Быхаў, які 18 месяцаў трымаў аблогу.

    Подробнее: Бітва на Палонцы