Jigimon-Karol-Radzivill.jpg

Жыгімонт Караль Радзівіл нарадзіўся 4 снежня 1591 года ў сям'і Мікалая Хрыстафора Радзівіла Сіроткі і Эльжбеты Яўхімы Вішнявецкай, яго дзедам быў Мікалай Радзівіл Чорны. Пасля навучання ў Нясвіжскім езуіцкім калегіуме ён накіраваўся вучыцца ў Балонскі ўніверсітэт. Там, падчас вучобы ў Італіі, наведаў Мальту, дзе захапіўся ідэямі рыцарства і ўступіў у Мальтыйскі ордэн.

Пасля заканчэння навучання Жыгімонт Караль Радзівіл вярнуўся ў ВКЛ. Мікалай Хрыстафор Радзівіл Сіротка падтрымаў захапленне свайго сына ідэямі Мальтыйскага ордэна і ў 1610 годзе выдзеліў грашовыя сродкі для арганізацыі камандорыі (аддзела) Мальтыйскага ордэна на тэрыторыі Літвы ў Сталовічах і Пацейках.

Атрымаўшы падтрымку ад бацькі, Жыгімонт Радзівіл зноў накіраваўся на Мальту, каб заслужыць дазвол на стварэнне першай камандорыі ў ВКЛ. На працягу некалькіх гадоў ён праходзіў там розныя выпрабаванні, вызначыўся ў баях з туркамі і пірытамі міжземнага мора. І 1612 годзе вялікі магістр Мальтыйскага ордэна Алоф дэ Вільякур прысвяціў Радзівіла ў рыцары.

У 1615 годзе, атрымаўшы ад вялікага магістра згоду на стварэнне Сталовіцкай камандорыі, Жыгімонт Караль Радзівіл вяртаецца ў Літву. Ён узначаліў камандорыю і прыклаў усе намаганні для яе развіцця.

У 1618 годзе зноў паехаў на Мальту, туды ён вернецца яшчэ не раз: у 1629 і 1642 гг. У 1621 годзе, пад камандаваннем Яна Карла Хадкевіча, ён змагаецца супраць туркаў у бітве пад Хоцімам. Потым удзельнічае ў трыццацігадовай вайне на баку Габсбургаў супраць нямецкіх пратэстантаў, узначальваў атрад Лісоўчыкаў. У 1625 годзе ён быў прызначаны камандуючым кавалерыяй Рэчы Паспалітай у імператарскім войску Габсбургаў. Змагаючыся ў Еўропе, ён паспяваў удзельнічаць у ваенных падзеях на родных землях, так ім быў выстаўлены свой прыватны полк для вайны са шведамі. Акрамя таго, ён прыняў удзел у баях пад Смаленскам у вайне Рэчы Паспалітай з Масквой (1632 - 1634 гг.).

Будучы на пасадзе кіраўніка Сталавіцкай камандарыяй мальтыйскага ордэна, Жыгімонт Радзівіл, з 1617 года, з'яўляўся краўчым пры польскай каралеве, а ў 1633 яго прызначылі Вялікім літоўскім краўчым, у 1638 быў прызначаны Вялікім літоўскім падначальнікам. Нараўне з гэтым, за свае заслугі перад Мальтыйскім ордэнам ён атрымаў ад вялікага магістра пасаду Генеральнага камісара.

За свае ўласныя сродкі Жыгімонт Караль Радзівіл у Сталовічах, у перыяд з 1637 па 1639 гг., пабудаваў невялікую капліцу для рыцараў Мальтыйскага ордэна з цудоўнай скульптурай Божай Маці Ларэтанскай, а ў Сталовічах і Крошыне з'явіліся драўляныя шпіталі. Пазней на месцы капліцы пабудавалі касцёл Іаана Хрысціцеля, які пасля падзелу Рэчы Паспалітай аддалі праваслаўным і на сённяшні дзень у ім дзейнічае царква Успення Прасвятой Багародзіцы.

У 1642 годзе Жыгімонт Караль Радзівіл цяжка захварэў і адправіўся на лячэнне ў Італію. Так і не акрыяўшы, ён памёр 5 лістапада гэтага ж года. Яго пахавалі ў італьянскім горадзе Асізі ў базіліцы святога Францішка. Пасля смерці свайго субрата рыцары Мальтыйскага ордэна стварылі скульптуру з выявай Жыгімонта Караля Радзівіла і ўстанавілі яе на Мальце ў саборы Святога Іаана.

Што да заснаванай Радзівілам Сталавіцкай камандорыі, то яна працягнула сваё існаванне пасля яго смерці і дзейнічала да 1817 года, калі дзейнасць Мальтыйскага ордэна была спынена на тэрыторыі Расійскай Імперыі.

Глядзіце гэтак жа

  • Аўгуст II Моцны

    August_II_mocny.webp

    Аўгуст II моцны нарадзіўся 12 мая 1670 года ў Дрэздэне па юліянскім календары; памёр 1 лютага 1733 года ў Варшаве. У 1694 годзе ён стаў курфюрстам Саксоніі, які кіраваў пад імем Фрыдрыха Аўгуста I, і двойчы абіраўся каралём Рэчы Паспалітай: з 1697 па 1706 год і з 1709 па 1733 год. Ён быў першым каралём Рэчы Паспалітай з саксонскай дынастыі Ветынаў. Яго мянушка "моцны" звязана з яго вядомай фізічнай сілай, якая, па чутках, дазваляла яму гнуць падковы голымі рукамі.

    Подробнее: Аўгуст II Моцны

  • Ян III Сабескі

    Jan_III_sobeski_by.webp

    Ян III Сабескі, з герба Яніна, нарадзіўся 17 жніўня 1629 года ў Алеска і памёр 17 чэрвеня 1696 года ў Вілянуве. Ён стаў каралём Польшчы ў 1674 годзе, з 1668 года служыў вялікім гетманам Кароны. Акрамя таго, ён займаў пасаду вялікага маршала кароны з 1665 года, вялікага прапаршчыка кароны з 1656 года і займаў некалькі пасадаў старасты, у тым ліку ў Яварове, Краснаставе, Калузе, Стрыі, Гневе, Барсе, Інтэрлеі, Осеку і паку на працягу ўсёй кар'еры.

    Подробнее: Ян III Сабескі

  • Міхаіл Карыбут Вішнявецкі

    Mihail_kaributby.webp

    Бацькі Міхаіла, верагодна, пазнаёміліся ў верасні 1637 года падчас цырымоніі каранацыі Цэцыліі Рэнаты, жонкі караля Уладзіслава IV Вазы. Яны заручыліся 13 лютага 1638 года, але не надавалі гэтаму значэння з-за жалобы Грызельды па яе бацьку, Томашу Замойскаму, які памёр 7 студзеня. Іх вяселле адбылося ў Замосце 27 лютага 1639 года.

    Подробнее: Міхаіл Карыбут Вішнявецкі

  • Паўстанне ў Магілёве ў 1661 годзе

    gerb-mogilew.jpg

    У жніўні 1654-га года, падчас вайны распачатай Маскоўскім княствам супраць ВКЛ, царскія войскі падышлі да сцен горада Магілёва. Магілёў не стаў супраціўляцца і 25-га жніўня адкрыў вароты горада захопнікам.

    Подробнее: Паўстанне ў Магілёве ў 1661 годзе

  • Бітва на рацэ Бася

    bitva-na-base.jpg

    Пасля паразы ў бітве пад Палонкай (1660) маскоўскі цар стварыў новую армію пад камандаваннем Юрыя Даўгарукава C абноўленым войскам Далгарукі спачатку пайшоў да Смаленска, а адтуль 8 верасня 1660 года выступіў на Магілёў.

    Подробнее: Бітва на рацэ Бася

  • Бітва на Палонцы

    palonka.jpg

    У 1660-ым годзе вайна паміж Рэччу Паспалітай і Маскоўскім княствам у перыяд з 1654-ы па 1667-ы год была ў самым разгары. Да гэтага часу амаль уся тэрыторыя ВКЛ знаходзілася пад маскоўскімі войскамі. Заставаліся толькі асобныя свабодныя гарады, да якіх ворагі яшчэ не дабраліся, і такія моцна ўмацаваныя крэпасці, як, напрыклад, Стары Быхаў, які 18 месяцаў трымаў аблогу.

    Подробнее: Бітва на Палонцы